LEKSYKON lubelskiej piłki
***
Zenon PAPROTA
***
mistrz Polski juniorów 1939, podczas wojny był żołnierzem AK (ps. Cygan) w lotnej drużynie por. Wojciecha Rokickiego.
Podstaw gry w piłkę uczył się w Unii Lublin. Już w drugiej połowie lat trzydziestych w rozgrywkach juniorskich dał się poznać zmysłem do konstruowania akcji.
Podczas wojny walczył w oddziale AK „Nerwy”, gdzie miał pseudonim „Cygan”. Lecz, kiedy miał wolny czas wracał z okolic Bychawy, czy Piask do Lublina i stawiał się na mecze. Mistrz Polski juniorów z 1939 roku w barwach Unii Lublin był newralgiczną częścią każdej drużyny. W „Niezłomnych” spełniał rolę zasadnicza – pomagał organizować boiska i całe rozgrywki, oczywiście razem z kolegami z mistrzowskiej drużyny z 1939 roku.
Brał udział w zawodach o mistrzostwo Lublina – oczywiście nielegalnych. Czasem zdarzało sie że pistolet wypadał na boisko z kieszeni, ot choćby wówczas, kiedy w jednym ze spotkań schylil się żeby ustawić piłkę na 11 metrze… „czujki” obstawiające mecz czuwały. Szybko boisko opustoszało i był spokój (scenę opisał Wnuk w książce „Z gnatem za pazuchą”).
Po wojnie zebrali sie ponownie – Unia połączyła sie z Lublinianką, później był OWKS… wreszcie pod koniec lat 50-tych doszło do ponownej fuzji z Lublinianką. Po raz ostatni wybiegł na boisko w 1964 roku w Oldbojach Lublina – zespole gwiazd sprzed lat, który zagrał z teamem czarnoskórych młodzieńców z Afryki, którzy przybyli do Świdnika uczyć się – ogólnie mówiąc – „lotnictwa”. Był Rudnicki, Cieśliński, Wnuk (kolega w oddziale „Nerwy”), Jezierski… Wygrali 6:5, a sam Jezierski wbił 5 bramek.
Kiedy Lublinianka pod wodzą Kazimierza Górskiego walczyła o II ligę Zenon Paprota „Cygan” był już piłkarzem w stanie spoczynku.
===
Zenon PAPROTA (ur. 1922). Kluby: Unia Lublin (mistrz Polski juniorów 1939), WKS Lublinianka, OWKS Lublin. Pomocnik. W 1949 roku współautor awansu do II ligi, w rozgrywkach strzelił 2 bramki (Lublinianka zajęła II miejsce w tabeli za Garbarnią Kraków, a przed Radomiakiem i Pomorzaninem Toruń i Ostrovią Ostrów Wielkopolski). W drużynie z Wieniawy grali wówczas: Malinowski, Jezierski, Ziółek, Bartosz, Kowalski, Sołodziejski, Urbaniak, Siudak, Wójcicki, Różyło. Piłkarz - legenda Wieniawy i Lubelszczyzny. Żołnierz AK "Cygan".
Leksykon lubelskiej piłki /Henryk Sieńko

###
Trafiliśmy na pracę gimnazjalistów z Bychawy...
+++
Oddział "Nerwy" - młodzi, gniewni, niezapomniani
Gimnazjum Nr 1 w Bychawie Opracowały klasy: I e i II a Wychowawcy: Ewa Reszka / Magdalena Miszczak
Kim był „Nerwa”?
Wojciech Rokicki (,,Nerwa", ,,Gwasz"), podchorąży, następnie podporucznik rezerwy. Urodził się 30 listopada 1914 r.w Piaskach, woj. lubelskie. Maturę zdał w Państwowym Gimnazjum im. S. Staszica w Lublinie, a następnie odbył służbę wojskową w 9 pp Leg. w Zamościu, podczas której ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy Piechoty w Tomaszowie Lubelskim .Od 1936r. pracował w Zarządzie Miejskim w Lublinie i równocześnie studiował na Wydziale Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego . Zmobilizowany w sierpniu 1939 r. brał udział w obronie Warszawy w 5 kompanii przeciwlotniczej ckm, wystawionej przez 9 pp Legionów. Po kapitulacji stolicy powrócił do Lublina i do 1942 r. pracował w Zarządzie Miejskim. W październiku 1939 r., wraz z innymi ,założył organizację konspiracyjną Żołnierz Armii Polskiej i był w jej kierownictwie. Przy końcu 1940 r., po rozpadzie ŻAP, związał się z ZWZ. Od 1942 r. poświęcił się całkowicie pracy konspiracyjnej w szeregach AK. Pełnił m .in. funkcję oficera broni w I rejonie (Bełżyce - Jastków – Konopnica - Wojciechów) w obwodzie Lublin - powiat. W sierpniu został skierowany do pierwszego w obwodzie oddziału partyzanckiego „Spartanina", a następnie przeszedł do sztabu obwodu, gdzie pełnił funkcję adiutanta komendanta obwodu. Od jesieni 1943 r. był organizatorem i dowódcą lotnej grupy specjalnej obwodu, która na przełomie 1943 i 1944 r. została przekształcona w oddział partyzancki. Oddziałem tym dowodził do końca okupacji. Po wojnie pracował na ziemiach zachodnich, a następnie, do czasu przejścia na emeryturę, w przedsiębiorstwach budowlanych w Lublinie. Zmarł 8 sierpnia 1988 r. w Lublinie. Był odznaczony m.in. Orderem Virtuti Militari V klasy, Krzyżem Walecznych, Krzyżem Partyzanckim i Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.
w niepełnym wykazie żołnierzy oddziału "Nerwy" spotykamy nazwiska: Zenon Paprota ("Cygan"), Leopold Siarkowski ("Lopek), Ryszard Wnuk (Ryś). Wszyscy byli w kadrze mistrza Polski juniorów 1939 roku UNII Lublin.Trenerem mistrzów był słynny Mieczysław Balcer - przed wojną znakomity lekkoatleta i piłkarz. reprezentant kraju.
===
I jeszcze ogólna charakterystyka oddziału „Nerwy” w opracowaniu gimnazjalistów z Bychawy:
Oddział „Nerwy" pod dowództwem ppor. rez. Wojciecha Rokickiego („Nerwa") powstał na przełomie 1943/1944 roku. Początki jego sięgają jednak jesieni 1943 r., kiedy adiutant komendanta obwodu AK Lublin W. Rokicki utworzył tzw. grupę specjalną, pozostającą w dys- pozycji komendanta obwodu kpt. sł. st. Jana Koloskiego („Jan"). Początkowo grupa miała charakter garnizonowy, ale już wówczas wykonując zlecone zadania w terenie przybierała okresowo cechy partyzanckiej grupy lotnej. Liczyła od 5 do 7 osób. Na przełomie 1943/1944 r. ppor. W. Rokicki na jej bazie rozpoczął organizował stały oddział partyzancki, co ostatecznie zostało zakończone w styczniu 1944 roku. Podlegał on wówczas komendantowi obwodu Lublin. Oddział partyzancki „Nerwy" od samego początku miał swoje specyficzne cechy. W przeciwieństwie do innych, powstałych również w tym czasie, tylko w małym stopniu grupował ludzi „spalonych". Jego członkowie w większości rekrutowali się spośród ochotników, przede wszystkim młodzieży szkolnej i robotniczej Lublina. Pod koniec stycznia 1944 r. oddział liczył około 30 partyzantów i pozostawał na kwaterach zimowych w rejonie Bychawki. W tym czasie był podzielony na trzy drużyny, którymi dowodzili: 1 — kpr. pchor. Jan Czerny („Szwarc"), zastępca - kpr. pchor. Stefan Różycki („Nałęcz"); 2 - kpr. pchor. Witold Głuchowski („Las"), zastępca - kpr. pchor. Tadeusz Cenzartowicz („Zawichost"); 3 - kpr. pchor. Stefan Latomski („Nemrod"), zastępca — kpr. pchor. Władysław Nowacki („Tur"). Szefem oddziału był sierż. „Nowy" (NN). W drugiej połowie lutego w skład oddziału została włączona szesnastoosobowa grupa z IV rejonu (Krzczonów - Piotrków - Zemborzyce) pod dowództwem plut. Władysława Nogi („Boruta"). W większości składała się ona z członków scalonego z AK plutonu Batalionów Chłopskich ze wsi Olszanka, gm. Krzczonów, którzy po pacyfikacji wsi 27 stycznia 1944 r. musieli opuścił swoje zagrody i uformowali partyzancką grupę lotną. W oddziale stanowiła ona odrębną drużynę. Przy końcu marca, w związku z ustaniem zagrożenia, a także rozpoczęciem prac polowych, grupa „Boruty" odeszła z oddziału i powróciła do Olszanki. Wczesną wiosną oddział partyzancki „Nerwy" liczył około 70 ludzi. Po utworzeniu zgrupowania OP 8 został podporządkowany jego dowódcy jako II pluton zgrupowania. Terenem operacji oddziału były głównie zachodnie i południowe obszary ówczesnego powiatu lubelskiego. Początkowo najczęściej były to okolice Bychawy, później rejon Krzczonów.

Wkrótce na naszych łamach także o Ryszardzie Wnuku (ps. "Ryś") i Leopoldzie Sokólskim (ps. "Lopek"). Znany też jako "Janusz". Które imię było prawdziwe (?)...